اهمیت رعایت بهداشت دهان و دندان

رعایت بهداشت دهان و دندان تا چه حد مهم است؟ یکی از اولین آموزش‌هایی که در دوران کودکی به ما داده شده و اصرار بسیاری نیز به آن بوده مسواک و رعایت بهداشت دهان و دندان است. بسیاری از ما نسبت به این اجبار بی‌اعتنا بوده‌ایم تا زمانی‌که برای اولین بار درد دندان را حس کرده‌ایم، آن زمان بوده که آرزو داشتیم به گذشته برگشته تا بتوانیم از این درد جلوگیری داشته باشیم. برطبق دید اکثر پزشک‌ها، دهان و سلامتی دندان‌ها را میتوان به صورت دیدی کلی از میزان سلامت بدن شما دانست. به همین علت اگر در دهان و دندان شما مشکلی ایجاد شود به احتمال زیاد می‌توان توقع ایجاد مشکلاتی در سایر نقاط بدن شما را نیز داشت (برای مثال شاید خرابی دندان شما به علت مصرف بیش از حد نوشابه باشد، این نوشابه علاوه بر تخریب دندان شما، به تخریب سیستم گوارشی نیز پرداخته و احتمالا ابتلای شما به دیابت را نیز افزایش خواهد داد).

جلوی ضرر را از هرجا بگیرید منفعت است! اگر یک یا دو دندان پوسیده دارید می‌توانید به راحتی نسبت به ترمیم آن‌ها اقدام کرده و با رعایت برخی نکات مانند، استفاده از مسواک و نخ دندان و عدم جویدن برخی مواد قندی و استفاده از شوینده‌های مناسب دندان از ادامه این روند منفی جلوگیری کرده و به سمت روز‌های روشن سلامت دهان و دندان خود پیش‌بروید. اما اگر دندان‌هایی سالم داشته و پوسیدگی و حفره‌ای در دهان خود ندارید، آگاه باشید که پیشگیری بسیار بهتر و راحت‌تر از درمان است. اصول سلامت دندان بسیار ساده بوده و شما می‌توانید صرفا با رعایت چند نکته ساده از آینده‌ای دردناک جلوگیری داشته باشید. به سبب رعایت این نکات می‌توانید در ایجاد و ارتقا یکی از مهم‌ترین پارامترهای زیبایی یعنی لبخندی زیبا نیز گامی بزرگ و مهم بردارید. در ادامه این مطلب از فروشگاه اینترنتی ماتیک به بررسی اهمیت رعایت بهداشت دهان و دندان می‌پردازیم.

اهمیت رعایت بهداشت دهان و دندان

با رعایت چند کار ساده می‌توانید از ابتلا به عفونت‌های لثه‌ای و انواع مشکلات مربوط به دهان و دندان مانند پوسیدگی را جلوگیری کرده و سبب زیبایی بیشتر خود شوید. عفونت‌های لثه را به هیچ عنوان نباید دست‌کم گرفته یا به آن‌ها بی اهمیت بود. چراکه این عفونت‌ها در صورت ایجاد ممکن است صرفا در قسمت دهان و دندان شما نمانده و در سراسر بدن شما به واسطه خون انتقال یافته و اعضای دیگر بدن را مانند قلب یا کلیه ها را درگیر خود کند.

 برای دست یافتن به دندان‌هایی تمیز و سالم باید مراقبت‌های مربوط به دهان و دندان را از همان ابتدای زندگی شروع کرده و به آن در طول زندگی استمرار ببخشید. در مراقبت‌های دهان و دندان میتوان نقش پدر و مادر را در عدم ابتلای فرزندان خود به بیماری‌های دهان و دندان بسیار مهم دانست. پدر و مادر باید در ابتدای زندگی و در سنین کودکی نسبت به روکش‌دندان و آموزش مسواک و نخ دندان به فرزندان خود پویا باشند تا فرزند نسبت به اهمیت مراقبت از دهان و دندان آگاه بوده و تا انتهای عمر خود به اصول مراقبتی دهان و دندان پایبند باشد.

در دنیای امروزی اهمیت زیبایی دندان و لبخند بیش از پیش شده و به همین علت اهتمام بیشتری را از جانب شما می‌طلبد. علاوه بر نیاز به زیبایی، فراموش نکنیم که برای رفع نیازهای اولیه زندگی (خوردن و آشامیدن) نیز نیاز به دندان‌هایی سالم داریم، پس اگر دندان شما سالم نباشد در رفع این نیازها نیز دچار مشکل شده و به همین ترتیب سایر نقاط بدن شما نیز به مرور ضعیف شده یا دچار مشکل خواهد شد.

چند دلیل در مورد اهمیت رعایت بهداشت دهان و دندان

در ادامه به بررسی چند نکته مثبت از فواید دهان و دندان سالم خواهیم پرداخت.

1- با رعایت بهداشت دهان و دندان، از رشد و افزایش باکتری‌های بیماری‌زا در دهان جلوگیری به عمل خواهد آمد.

2- احتمال پوسیدگی و از بین رفتن دندان‌ها کم و نزدیک به صفر خواهد شد.

3-  در هنگام سخن گفتن دیگر نیازی به نگرانی در مورد بوی بد دهان نداشته و این مشکل نیز با رعایت چند اصل ساده رفع خواهد شد. همچنین از ذکر ایراداتی نسبت به شما توسط دوست و آشنا جلوگیری شده و به اعتماد به نفس شما کمک خواهد کرد.

4- شما می‌توانید با رعایت بهداشت دهان و دندان از ایجاد مشکلاتی جدی‌تر و هزینه‌بر در موضوع سلامت دهان دندان خود جلوگیری کنید.

5- از دیگر تاثیرات دندان‌های سالم نیز می‌توان به بهترشدن پارامترهای زیبایی شما (لبخندی زیباتر) اشاره داشت.

اصولی برای رعایت بهداشت دهان و دندان شما

مانند تمام کارهای دیگر، بهداشت دهان و دندان نیز دارای اصولی است که باید توسط شما انجام شده و به آن‌ها پایبند باشید. گاهی حتی پرداختن اشتباه به بهداشت دهان و دندان، علاوه بر عدم کمک به افزایش سلامتی بهداشت دهان و دندان شما، سبب آسیب‌هایی نیز می‌شود. پس به نکات زیر کمال توجه را داشته باشید.

1- همیشه به یاد داشته باشید پیش از شروع پروسه مسواک زدن خود، دهان را خیس کنید.

2- از سلامت مسواک و موهای آن اطمینان حاصل کرده و به صورت دوره‌ای (بسته به عمر مسواک خریداری شده توسط شما) اقدام به تعویض مسواک خود نمایید.

3- جنس برس مسواک به دلیل برخورد با دندان‌های شما بسیار مهم بوده پس در انتخاب آن کمال توجه را داشته باشید. سعی کنید برس مسواک خریداری شده توسط شما نه بیش از اندازه نرم باشد و نه بیش از حد سفت و زبر.

4- زاویه مسواک زدن بسیار حائز اهمیت است. شما باید برای مسواک روی سطح جونده دندان خود، مسواک را به صورت موازی و به صورت رفت و برگشتی حرکت دهید اما برای سطح خارجی یا داخلی دندان خود باید مسواک را با زاویه 45 درجه نسبت به لثه خود و در یک جهت (ترجیحا از ابتدا و به سمت انتهای دندان) حرکت دهید.

5- سطوح داخلی دندان به دلیل دسترسی دشوار معمولا از پروسه مسواک‌زدن جا افتاده و دندان‌ها از داخل خراب می‌شوند. سطوح داخلی را فراموش نکنید.

6- سطح زبان، سطحی آلوده! بله درست خواندید، سطح زبان نیز درست با همان موادی درگیر است که دندان‌های شما در طول روز با آن‌ها مواجه می‌شوند. پس هیچ توجیهی ندارد که به پاکیزگی دندان پرداخته اما به پاکیزگی زبان خود نپردازید. سعی کنید حین مسواک زدن با برس بر روی زبان خود نیز کشیده و آن را نیز پاکیزه سازید.

7- مدت زمان استاندارد را رعایت کنید. خیلی از اشخاص اقدام به مسواک زدن می‌کنند اما یا بیش از حد کوتاه مسواک زده و مسواک‌زدن آن‌ها بی‌تاثیر خواهد بود یا بیش از حد مبادرت ورزیده و سبب تخریب سطوح دندان می‌شوند. بهتر است 2 الی 5 دقیقه به مسواک‌زدن با روش استاندارد گفته شده بپردازید.

8- از فشار دادن مسواک بر روی دندان خود جدا بپرهیزید. اغلب اشخاص تصور می‌کنند با افزایش فشردن مسواک بر روی دندان، سبب پاکیزه‌تر شدن دندان خود خواهند شد. بله تا میزانی از فشار برای تمیزی دندان لازم است اما اگر بیش از حد با مسواک بر روی دندان خود فشار بیاورید سبب عقب رفتن لثه شده و موجب ایجاد حساسیت یا حتی زخم و عفونت خواهید شد. پس اعتدال را در اعمال فشار رعایت فرمایید.

9- مسواک را پس از استفاده به خوبی شسته و در جایی خشک قرار دهید.

10- خمیردندان‌ها بسته به برندی که خرید می‌کنید، دارای انواعی متنوع هستند. باتوجه به نیاز خود اقدام به خرید داشته باشید. قبل از خرید خمیردندان به نکاتی راجب خرید تحقیق کرده و مطلع باشید ( برای مثال اگر قسمت انتهایی خمیردندان سبزرنگ بود، نشان‌گر طبیعی بودن خمیردندان اما اگر آبی باشد نمایان‌گر مخلوطی از موادی طبیعی و دارویی است. اگر انتهای خمیردندان به رنگ قرمز بود یعنی علاوه بر موادی طبیعی، حاوی موادی شیمیایی نیز است. اگر انتهای خمیردندان دارای رنگی سیاه بود به معنای تماما شیمیایی بودن خمیردندان است). علاوه بر نکات گفته شده، برروی خمیردندان شما عباراتی همچون فلوراید نیز نوشته شده و نشانگر سایر مواد موجود در خمیردندان شما است.

11- نخ دندان معجزه‌ای که دست‌کم گرفته می‌شود. حتی اگر در انتخاب مسواکی مناسب کمال توجه را داشته باشید و همچنین در طریقه استفاده نیز مدت زمان و زاویه درست را رعایت کرده و حتی به مواد خمیردندان خود نیز کمال اهتمام را داشته باشید، باز نیز ممکن است به دلیل عدم استفاده از نخ دندان باز نیز شاهد خراب‌شدن دندان‌های خود باشید. در میان دندان‌ها مکان‌هایی هستند که با برس یا مواد خمیردندان به خوبی پاک نشده و سبب باقی‌ماندن باکتری‌ها و بوی بد دهان و حتی خرابی دندان‌ها می‌شوند. برای پاک‌سازی این مکان‌ها شما نیاز به استفاده از نخ دندان داشته تا بتوانید فواصل بین دندان‌ها را نیز پاک کرده و پروسه بهداشت دهان و دندان را با کیفیتی تمام و کمال به اتمام رسانده باشید.

12- استفاده بیش از حد از دهان‌شوی سبب تخریب دندان شما خواهد شد. دهان‌شوی را می‌توان یکی از عوامل تقویت دندان دانست. اما اگر دفعات استفاده بیش‌از حد ممکن شود یا با حجمی نامناسب استفاده شود، علاوه بر عدم سودمندی برای دندان شما می‌تواند سبب ایجاد مشکلاتی بسیار نیز بشود. دهان‌شوی، سبب خشک شدن بزاق دهان شده و این ضدغفونی کننده طبیعی (بزاق دهان) را از دندان‌ها می‌گیرد. بزاق دهان یک عامل طبیعی در از بین بردن باکتری‌ها و بوی بد دهان است. پس خشک شدن این عامل کارامد طبیعی خبری منفی برای سلامت دهان و دندان شما است. پس در استفاده از دهان‌شوی اعتدال را رعایت فرمایید. پیشنهاد ما به شما هفته‌ای دوبار استفاده و نه بیشتر است.

نکاتی دیگر در رابطه با رعایت بهداشت دهان و دندان

در زیر به چند عادت غلط و درست در خصوص رعایت بهداشت دهان و دندان پرداخته تا شما بتوانید با رعایت آن‌ها سبب افزایش سلامت دهان و دندان خود شوید.

1-عدم مصرف مکرر آدامس

 آدامس به علت دارا بودن از میزانی قند سبب آسیب به دندان شما خواهد شد. پس اگر عادت به جویدن آدامس دارید سعی داشته باشید آدامس بدون قند را استفاده کنید.

2-عدم مسواک زدن بلافاصله پس از صرف غذا

 پس از صرف غذا هیچ‌گاه بلافاصله اقدام به استفاده از مسواک نداشته باشید. علت این منع آن است که مین‌های دندان شما در حین صرف غذا نرم شده و اگر شما از مسواک بلافاصله پس از صرف غذا استفاده کنید سبب آسیب به مین‌های دندان خواهید شد. بهتر است بین وعده غدایی و مسواک شما فاصله‌ای یک‌ساعته باشد.

3- رژیم غذایی سالم رمز سلامت لثه ها

 سعی بر ایجاد تعادل در رژیم‌غذایی خود داشته باشید. رژیم‌غذایی شما باید دارای انواعی متنوع از ویتامین‌ها و سبزی‌ها باشد تا از بیماری‌های مربوط به لثه در امان باشید.

4- عارضه سفیدی لثه

این عارضه را می‌توان یکی از عارضه‌هایی دانست که به وفور مشاهده شده و اغلب به آن بی‌توجهی می‌شود. به محض رؤیت این عارضه در جهت رفع آن اقدام کرده تا از ابتلا به عفونت و سایر مشکلات دندانی در امان باشید.

5- خدمات دندان‌پزشکی

 سعی در استفاده از خدمات دندان‌پزشکی اعم از جرم‌گیری و بلیچینگ ( یکی از روش‌های مورد استفاده در جهت سفید کردن دندان است) به صورت حداقل دوبار در سال داشته باشید.

6- جوش شیرین را دست ‌کم نگیرید

 سعی بر استفاده از جوش‌شیرین به صورت هفته‌ای یکبار را داشته باشید.

7- عدم حذف سرکه سیب

سرکه سیب را از روتین سلامتی دندان‌های خود حذف نکرده و به صورت قرقره از آن استفاده کنید.

8-مصرف تنقلات

 تنقلات را می‌توان یکی از علل اصلی تخریب دندان‌ها دانست. سعی داشته باشید تنقلات را از سبدغذایی خود به سرعت حذف کرده و تحت هیچ شرایطی استفاده نکنید. چراکه به سرعت به تخریب دندان شما منجر شده و حتی بعضا برخی از تنقلات با استفاده از مسواک نیز از روی دندان‌ها جدا نمی‌شوند.

9- خوراکی‌های پاک‌کننده، هدیه طبیعت به سلامت دهان و دندان شما

 از خوراکی‌های پاک‌کننده دندان همانند سیب و کرفس و هویج خام و ذرت بوداده استفاده کرده و به صورت طبیعی اقدام به پاک کردن دندان‌های خود داشته باشید.

10- نوشیدنی‌ های مفید استفاده کنید

 به جای استفاده از دلسترها و نوشابه‌ها، به سمت استفاده از شیر و آب حاوی فلوراید و چای تلخ داشته باشید. این نوشیدنی‌ها سبب افزایش سلامتی دهان و دندان شما شده و آسیب‌های گذشته را نیز رفع خواهند کرد.

مواد غذایی مفید برای رعایت بهداشت دهان و دندان

1- پنیر استفاده کنید. پنیر را می‌توان یک ضدباکتری طبیعی دانست.

2- آب! بله شاید به نظر شما نیز این یک ماده روتین زندگی باشد، اما آب در سلامت و حذف مواد مضر از روی دندان‌های شما بسیار مفید و پراهمیت است.

3- برخی مواد دارای برگ سبز: از موادغذایی دارای برگ سبز همانند اسفناج و کلم‌بروکلی و کلم به وفور در وعده‌های غذایی خود بهره ببرید.

4- ماهی: شاید احتمال حضور این ماده‌خوراکی را در این لیست نداشتید. باید اظهار داشت ماهی ( ماهی‌های چرب و قزل‌آلا و تن) در سلامت دهان و دندان شما بسیار موثر هستند پس به استفاده از این ماده‌غذایی مباردرت بورزید.

5- گوشت: گوشت را می‌توان یکی از منابع غنی کلسیم دانست که به سلامت دهان و دندان شما بسیار کمک‌کننده خواهد بود.

6-  آجیل: آجیل را می‌توان یکی از موادغذایی در جهت افزایش سلامت دندان‌ها دانست. سعی کنید از آجیل خام استفاده کنید چراکه آجیل‌های بوداده به واسطه مواد افزودنی سبب آسیب به دندان‌های شما خواهد شد.

7- خربزه تازه

8- پرتقال تازه، بمب ویتامین (C)

9- توت فرنگی: از توت‌فرنگی در وعده‌های خود استفاده داشته باشید، چراکه توت‌فرنگی سبب افزایش سفیدی دندان شما خواهد شد.

10- ماست مناسب برای بهبود بهداشت دهان و دندان

11- سیر ماده‌ای ضدعفونی کننده و مناسب برای جلوگیری از پوسیدگی دندان شما

12- زنجبیل مناسب برای سلامت دهان و دندان

13- سیب‌زمینی شیرین، مناسب برای افزایش سلامت لثه‌ها

14- کشمش و خاصیت ضدباکتری برای رفع باکتری‌های مضر دهان و دندان

 مراجعه مرتب به دندان پزشک برای رعایت بهداشت دهان و دندان

در طی نگارش این مقاله سعی بر آن بود که تا حدامکان میزان نیاز شما به مراجعه به دندان‌پزشک کاهش پیدا کند. اما نیاز به مراجعه به دندان‌پزشک در جهت افزایش سلامت دندان بر هیچ‌کسی پوشیده نیست. دهان و دندان دارای زوایایی خاص بوده که تنها با ابزار مناسب قابل مشاهده و ارزیابی است.

دندان‌پزشک باتوجه به علم سلامت دهان و دندان و دارا بودن این وسایل توانایی بازدید از دندان و جلوگیری از پوسیدگی‌ها و مشکلات پنهان را دارد. پس سعی بر مراجعه دوره‌ای به دندان‌پزشک داشته تا اگر مشکلی در حال شکل‌گیری بود، بتوانید پیش از شدید شدن آن به درمان پرداخته و سبب افزایش سلامت دهان و دندان خود شوید.

برخی بیماری های دهان و دندان

در ادامه به بررسی برخی از بیماری‌های دهان و دندان خواهیم پرداخت.

1- پوسیدگی دندان

دهان را می‌توان یکی از منابع پرجمعیت حضور باکتری‌ها در بدن دانست. در دهان گروهی از باکتری‌ها وجود دارند با نام نرمال فلور که در افزایش سلامتی بدن ما بسیار کارامد هستند و حضور این باکتری‌ها در بدن بسیار ضروری است. گاهی ما به علت استفاده از منابعی غذایی نامناسب سبب تجزیه این باکتری‌های مفید شده و سبب ایجاد حالتی اسیدی در دهان خود می‌شویم. با ایجاد مکرر این اسید و به سبب قابلیت چسبندگی آن، اسید بر روی مین دندان چسبیده و سبب تجزیه مین دندان خواهد شد.

 مین‌های دندان به واسطه قابلیت محافظتی که برای دندان شما دارند، بسیار پراهمیت بوده اما به سبب این حل شدن، شما از حضور مین‌ها بی‌بهره خواهید شد. از بین رفتن این لایه محافظتی شروعی بر پروسه پوسیدگی دندان‌های شما خواهد بود. اولین علامت پوسیدگی دندان را می‌توان ایجاد لکه‌هایی سفید بر روی دندان‌ها دانست. اگر بر روی دندان خود لکه‌هایی سفید دیدید، هرچه سریعتر به دندان‌پزشک مراجعه کرده تا روند پوسیدگی را معکوس کنید.

2- بیماری لثه

در مرز پیوستن دندان به لثه و با تجمع بیش از حد پلاک‌ها ایجاد شده و سبب ایجاد درد و حساسیت در لثه‌های شما خواهد شد.

3- اندوکاردیت

اندوکاردیت را می‌توان در دسته بیماری‌های عفونی قرار داد. این بیماری که سبب آسیب به دیواره داخلی دریچه‌ها و حفره‌های قلبی شما خواهد شد، به واسطه ورود عفونت به خون از سایر نواحی بدن به ویژه دهان، ایجاد می‌شود.

بررسی کلی رعایت بهداشت دهان و دندان

دلایل بسیاری را می‌توان در آسیب یا از بین رفتن دندان‌های شما دخیل دانست. ازجمله این دلایل می‌توان به دلایل وراژت و تغذیه و شرایط محیطی اشاره داشت. از میان این دلایل، شما می‌توانید کنترل بیشتری برروی عامل تغذیه‌ای داشته و میزان تخریب دندان‌ها را به سبب این عامل تاحدودی بسیار کاهش دهید. در این مقاله سعی بر ارائه نکاتی برای اهمیت رعایت بهداشت دهان و دهان بود تا شما عزیزان بتوانید به واسطه این نکات جلوی آسیب‌های فعلی و آینده را گرفته و به سطحی بالاتر از سلامتی دهان و دندان دست یابید.